ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ច័ន្ទ សារុន រដ្ឋមន្រី្តក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានលើកឡើងថា អង្ករគឺជាមាសស ដែលមានតម្លៃ ទៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ ប៉ុនែ្តដើម្បីឱ្យវាក្លាយជាមាសនោះការកំណត់ពូជស្រូវ គឺជាកត្តាដ៏សំខាន់។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រី្តបានមានប្រសាសន៏ កាលពីថ្ងៃទី4 ខែតុលា នៅក្នុងសិក្ខាសាសាមួយ ស្តីអំពីពិគ្រោះយោបល់ លើការកំណត់ប្រភេទពូជស្រូវសំខាន់ៗ ក្នុងស្រុកមួយចំនួន ដែសជាគោលដៅអាទិភាព ជំរុញផលិតកម្មដំណាំស្រូវ និងការនាំចេញអង្ករថា ដើម្បីជំរុញការនាំចេញអង្ករ កម្ពុជាមិនអាចបន្តដាំដុះពូជស្រូវច្រើនប្រភេទបានទេ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រី្ត បានបន្តទៀតថា បើកសិករបន្តធ្វើដូចនេះ យើងនឹងមិនមានបរិមាណអង្ករ តាមស្តង់ដារទីផ្សារអន្តរជាតិត្រូវការបានឡើយ។ ក្នុងសិក្ខាសាលានេះ បានលើកមកបង្ហាញនូវពូជស្រូវ ចំនួន10 ដែលស្រាវជ្រាវដោយកាឌី។ អង្ករប្រជុំ និងធ្វើការពិភាក្សាលើលក្ខណៈបស់ពូជទាំងនេះ និងបញ្ហាពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀត។
ដូចនេះ សូមឱ្យអង្គសិក្ខាសាលា ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ លើចំណុចមួយចំនួនបន្ថែមទៀត។ ទីមួយ គួររលឹកប្រសាសន៏ របស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុនសែននាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ដើម្បីជំរុញការនាំចេញអង្ករ កម្ពុជាមិនអាចបន្តដាំចុះពូជស្រូវច្រើនប្រភេទបានទេ ធ្វើដូចនេះយើងនិងមិនបានបរិមាណអង្ករតាមស្តង់ដារទីផ្សារអន្តរជាតិឡើយ។
ទីពីរ ត្រូវយល់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ ថាអី្វជាគុណភាពអ្វីជាស្តង់ដារអង្ករ ហើយអ្វីជាតម្រូវការរបស់ទីផ្សារ។ ទីបីការធានានូវគុណភាពសុទ្ធ នៃពូជស្រូវ គឺជាកត្តាចម្បង ដើម្បីធានានូវគុណភាពរបស់អង្គរ។ ទីបួនត្រួវគិតគូរពីបញ្ហាទាក់ទងនឹងកម្មសិទ្ធបញ្ញា នៅពេលដែលយើងក្លាយជាអ្នកប្រកួតប្រជែង នាំចេញអង្ករជំនួសឱ្យការនាំចេញស្រូវ។
ទីប្រាំ ចំពោះពូជស្រូវ ដែលអង្គសិក្ខាសាលា បានឯកភាព ថាតើពូជស្រូវណា ដែលមានអង្ករប្រភេទប្រណីត ប្រភេទលេខ1 និងប្រភេទលេខ2 ជាដើម។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រី្ត បានបន្តថា ដើម្បីសម្រេចបាន នូវការអនុវត្តន៌ គោលនយោបាយនាំអង្ករចេញ ក៏ដូចជាការលើកទឺកចិត្ត និងបើកផ្លូវសម្រាប់ជំរុញការនាំចេញកសិផលដទៃទៀត ជាពិសេសការសម្រេចនូវមហិច្ឆតារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលចង់ឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាជង្រុកស្រូវ និងជាប្រទេសនាំអង្ករលេខ1លើទីផ្សារពិភពលោក តាមយុទ្ធសាស្ត្រដែលបានកំណត់យកឆ្នាំ2015ជាឆ្នាំគោល ដើម្បើសម្រេចបរិមាណអង្ករ សម្រាប់នាំចេញ ឱ្យបានយ៉ាងតិច1លានតោននោះ គឺត្រូវគិតគូរអំពីបញ្ហាពូជនិងស្តង់ដារ។
ដំណាំស្រូវ បានចាក់ចូលយ៉ាងជ្រៅ ទៅក្នុងផ្នត់គំនិតអារម្មណ៌ និងបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជីតស្និទ្ធ ទៅនឹងវប្បធម៌ប្រពៃណី ទំនៀមទំលាប របស់ប្រជាជាតិខ្មែរ ស្រូវមិនត្រឹមតែជារុក្ខជាតិកម្ពុជា តាំងពីយូរលង់ ណាស់មកហើយ។ ចំពោះប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ស្រូវមិនត្រឹមតែ ជារុក្ខជាតិសាមញ្ញមួយតែប៉ុណ្ណោះទេ តែគឺជាវប្បធម៌សាសនា និងនយោបាយ។
បន្ថែមពីនេះ ពិធីបុណ្យផ្សេងៗមួយចំនួន ដែលរៀបចំប្រារព្ធឡើង ក៏ដើម្បីឧទិ្ទសដល់ដំណាំស្រូវ និងត្រូវបានទទួលស្គាល់ ជាទូទៅផងដែរថា ស្រូវគឺជាម្តាយរឺជាអាទិទេព ដែលផ្តល់ជីវិត និងថាមពលសម្រាប់ជាការរស់រាន ដល់មនុស្សទាំងឡាយ។មានស្រូវ គឺមានអ្វីៗទាំងអស់។
នេះគឺជាពាក្យស្លោកមួយ ដែលបានបង្ហាញ យ៉ាងប្រត្យក្ស អំពីទិ្ធពល នៃដំណាំស្រូវ ចំពោះមួលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ ក៏ដូចជាសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយជាតិ។ ជាក់ស្តែងការឈានឡើងដល់កំពួល នៃអាណាចក្រខ្មែរ នាសម័យនោះ ប៉ុន្តែស្តង់ដារ ក៏ត្រូវតែគិតគូរផងដែរ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រី្ត បានថាតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវស្រូវអង្ករនេះ គឺជាជីវិត របស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ នៅក្នុងមួយឆ្នាំ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា នៅក្នុងម្នាក់ ត្រូវការអង្ករប្រមាណជា143គីឡូក្រាម។ ពាក់ព័ន្ធ នឹងបញ្ហាពូជស្រូវនៅកម្ពុជា លោ អុក ម៉ាការា នាយកការឌីបានអោយដឹងថា ស្រូវដែលកសិករ នៅកម្ពុជាអាចយកទៅបង្កបង្កើនផល ហើយមានទីផ្សារសម្រប់នាំចេញនោះ គឺមានចំនួន10ពូជ។ ពូជស្រូវទាំងអស់នោះ រួមមានពូជស្រូវស្រាល មិនប្រកាន់រដូវ ចំនួនរដូវចំនួន3ពូជ គឺពូជសែនពិដោរពូជអីអែរ66និងពូជជលសារ។ ពូជស្រូវកណ្តាលប្រកាន់រដូវចំនួន4ពូជគឺពូជផ្ការំដួលផ្ការំដេងផ្ការមៀតនិងផ្កាច័ន្ទសែនសនិងពូជស្រូវធ្ងន់ប្រកាន់រដូវចំនួន3ពូជគឺពូជរាំងជ័យពូជខា4និងពូជខា6។