ពិធីបិទបញ្ចប់កម្មវិធីស្តីពី "ការជំរុញកំណើនវិស័យកសិកម្មប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្នលើអនុវិស័យជលផល និងផលិតកម្មសត្វ" និងពិធីប្រកាសដាក់ឲ្យអនុវត្តកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍វិស័យជលផល ដែលកម្មវិធីទាំងពីរបានទទួលជំនួយហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងពីសហភាពអឺរ៉ុប(EU)

ចេញ​ផ្សាយ​ ២១ សីហា ២០១៩ 3432

នៅទីស្តីការក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ នាព្រឹកថ្ងៃពុធ ៦រោច ខែស្រាពណ៍ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ បានរៀបចំពិធីបិទបញ្ចប់កម្មវិធីស្តីពី "ការជំរុញកំណើនវិស័យកសិកម្មប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្នលើអនុវិស័យជលផល និងផលិតកម្មសត្វ" និងពិធីប្រកាសដាក់ឲ្យអនុវត្តកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍វិស័យជលផល ដែលកម្មវិធីទាំងពីរបានទទួលជំនួយហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងពីសហភាពអឺរ៉ុប(EU)។ ពិធីនេះ ស្ថិតក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី វេង សាខុន និងឯកឧត្តម George Edgar ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុប និងមានការចូលរួមពីសំណាក់ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួង ឯកឧត្តម លោកជំទាវអញ្ជើញមកពីក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ឯកឧត្ដម លោកជំទាវឯកអគ្គរាជទូត រដ្ឋទូតប្រចាំព្រះរាជាណា ចក្រកម្ពុជា តំណាងអង្គការជាតិ អន្តរជាតិ ដៃគូអភិវឌ្ឍ វិស័យឯកជន និងសហគមន៍កសិកម្មប្រមាណ៣០០នាក់។

មានមតិនាពេលនេះ ឯកឧត្តម Geoge Edgar បានសម្តែងនូវទឹកចិត្តសប្បាយរីករាយក្នុងនាមដៃគូអភិវឌ្ឍរយ:ពេលវែងជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយបានឃើញសមិទ្ធផលដ៏មានតម្លៃជាច្រើនកើតចេញពីកម្មវិធីខាងលើ ដែលបានចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍវិស័យជលផល និងផលិតកម្មសត្វ ដោយបានផ្តល់ប្រយោជន៍ដោយត្រង់ឲ្យទៅកសិករខ្នាតតូចនៅទូទាំងប្រទេស។ ឯកឧត្តមសង្ឃឹម និងជឿជាក់ថាជំនួយហិរញ្ញវត្ថុនេះនឹងជួយក្រសួង ដៃគូអភិវឌ្ឍ ភាគីពាក់ព័ន្ធ និងជាពិសេសសហគមន៍នេសាទក្នុងការសហការគ្នាយ៉ាងសកម្ម ហ្មត់ចត់ ដើម្បីគ្រប់គ្រង និងប្រើប្រាស់ធនធានជនផលទាំងទឹកសាប និងសមុទ្រឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ប្រជាសហគមន៍កាន់តែប្រសើរឡើង ហើយខ្លួនលោកផ្ទាល់ ក៏ដូចជា EU ចង់ឃើញប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទទួលបានប្រយោជន៍ពីកម្មវិធីនេះដោយស្មើភាពគ្នា តម្លាភាព ចីរភាព និងនិរន្តរភាពនៃធនធានធម្មជាតិបឹងទន្លេសាប និងសមុទ្រដ៏មានតម្លៃរបស់កម្ពុជា។

ឆ្លៀតយកឱកាសនេះ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានរំឭកជូនអង្គពិធីជ្រាបដោយសង្ខេបពីប្រវត្តិនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្តល់ជំនួយឧបត្ថម្ភផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ EU សម្រាប់អភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩៣ ដែលមានជាបន្តបន្ទាប់ដូចខាងក្រោម÷
១-គម្រោងទី១÷ "ការស្តារឡើងវិញវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជា-ប្រាសាក់ PRASAC ថវិកា ៨០ លានអឺរ៉ូ សម្រាប់ ៨ឆ្នាំ(១៩៩៥-២០០៣) ហើយកម្មវិធីឥណទានរបស់គម្រោងនេះបានបង្កើតស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយកំពុងដំណើរការមកទល់បច្ចុប្បន្ន។
២-គម្រោងទី២÷ "ការចិញ្ចឹមសត្វខ្នាតតូច Cambodia Smallholder Livestock Production Project, SLPP" ថវិកា ៥លានអឺរ៉ូ សម្រាប់ ៥ឆ្នាំ(២០០៥- ២០១០)។
៣-គម្រោងទី៣÷ "ការស្តារឡើងវិញលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមកិច្ចនៅបណ្តាខេត្តនៃតំបន់ពាយ័ព្យហៅកាត់ថាអេកូសន" (Economic and Social Relaunch of Northwest Provinces, ECOSORN) ២០លានអឺរ៉ូ សម្រាប់ ៥ឆ្នាំ(២០០៦-២០១០)។
៤-គម្រោងទី៤÷ "សន្តិសុខស្បៀង EU Food Facility Project" ថវិកា ១១លានអឺរ៉ូ សម្រាប់ ១ឆ្នាំ(២០១០-២០១១) នៅខេត្តគោលដៅចំនួន១០។
៥-គម្រោងទី៥÷ “ការជំរុញកំណើនវិស័យកសិកម្មប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន នៃអនុវិស័យជលផល និងផលិតកម្មសត្វ” ដែលយើងកំពុងរៀបចំបិទបញ្ចប់នាពេលនេះ EU បានផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងចំនួន ២០លានអឺរ៉ូ និងរាជរដ្ឋាភិបាលចំនួន៦លានអឺរ៉ូ សម្រាប់ ៥ឆ្នាំ (២០១៤-២០១៨)។

ក្រៅពីនេះ EU បានជួយឧបត្ថម្ភដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យអាទិភាពផ្សេងៗទៀតជាច្រើនស្របទៅតាមកម្មវិធីកំណែទម្រង់ និងយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជាអាទិ៍ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ កម្មវិធី REDD ជំរឿនកសិកម្ម ការអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស។ល។ ទាំងអស់នេះក្នុងទិសដៅតែមួយគឺចូលរួមចំណែកយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការលើកស្ទួយកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ សមិទ្ធផលដ៏មានតម្លៃដែលយើងសម្រេចបាននាថ្ងៃនេះ ប្រាកដជាបានមកដោយការខិតខំប្រឹងប្រែង យកចិត្តទុកដាក់ សហការពេញលេញ និងសម្របសម្រួលដោះស្រាយបញ្ហាបានទាន់ពេលវេលា ដោយឈរលើស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ក្នុងបំណងកែលម្អចំណុចខ្វះខាត បំពេញបង្រ្គប់នូវធាតុចូលសំខាន់ៗធ្វើយ៉ាងណាឲ្យការអនុវត្តគម្រោងប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន និងទទួលបានជោគជ័យតាមការគ្រោងទុកដើម្បីទទួលបានប្រយោជន៍ជាអតិបរមាជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកទទួលផលជាក់ស្តែង។ សមិទ្ធផលដ៏ធំធេងនេះ ក៏មិនអាចកាត់ផ្តាច់បានពីការជួយជ្រោមជ្រែង និងសហការពីអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និងការចូលរួមពេញលេញពីអ្នកទទួលផល មន្ទីរពាក់ព័ន្ធ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល វិស័យឯកជន និងសហគមន៍កសិកម្មប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ តម្លាភាព និងប្រសិទ្ធភាព។

ដោយឡែក កម្មវិធីថ្មី ២ទៀត គឺទី១ "ការជំរុញកំណើនវិស័យវារីវប្បកម្មប្រកបដោយចីរភាព និង បរិយាប័ន្ននៃវារីវប្បកម្ម (CAPFISH-Aquaculture)" ដែលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងរាជរដ្ឋា ភិបាលជាមួយ EU និង AFD នៅថ្ងៃទី២៧/១១/២០១៧ សម្រាប់ ៦ឆ្នាំ(២០១៨-២០២៣) ថវិកា ៣៥លានអឺរ៉ូ(EU ៣០ និង AFD ៥) និងទី២ គឺ "ការជំរុញកំណើនវិស័យជលផលប្រកប ដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន៖ សមាសភាគការនេសាទ (CAPFISH-Capture) ជាកម្មវិធីផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងរបស់ EU ថវិកា ៨៧ លានអឺរ៉ូ និងបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងរាជរដ្ឋាភិបាលជាមួយ EU នៅថ្ងៃទី០១/៧/២០១៩ សម្រាប់៥ឆ្នាំ(២០១៩-២០២៣)។ សរុបថវិកាហិរញ្ញប្បទានដែលជាជំនួយឥតសំណងរបស់ EU សរុប ១២២លានអឺរ៉ូ សម្រាប់ ៦ឆ្នាំ(២០១៨ -២០២៣) ដើម្បីគាំទ្រគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចឲ្យបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព ភាពធន់ទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងបរិយាប័ន្ននៃធនធានជលផលទឹកសាប និងសមុទ្រ លើកស្ទួយជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។

ទាក់ទងនឹងការអនុវត្តកម្មវិធី ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីណែនាំដល់មន្រ្តីអនុវត្តគម្រោងទាំងអស់ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ សហការឲ្យបានល្អជាមួយម្ចាស់ជំនួយ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ វិស័យឯកជន សហគមន៍កសិកម្មទាំងអស់ ដើម្បីអនុវត្តគម្រោងកម្មវិធីនេះឲ្យរលូនប្រកបដោយមនសិការវិជ្ជាជីវៈ តម្លាភាព ទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ឲ្យសម្រេចបានជោគជ័យទៅតាមការរំពឹងទុក និងជាពិសេសនោះគឺសម្រេចគោលដៅថ្នាក់ជាតិស្តីពីកិច្ចការពារបរិស្ថានជលផល ការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គម អភិបាលកិច្ច និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រដែលមានចែងក្នុងកម្មវិធីនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលស្តីពីវិស័យជលផល ផែនការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច សង្គម ផែនការសកម្មភាពអភិបាលកិច្ច និងយុទ្ធសាស្រ្តជាតិកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។

ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួង ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងអំណរគុណជាអនេកជូនចំពោះ EU ដែលបានផ្តល់ការគាំទ្ររាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈគម្រោងនានា និងជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រដល់ដំណើរការកសាងជាតិ និងអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាចាប់តាំងពីគ្រាក្រលំបាករហូតដល់កម្ពុជាសម្រេចបាននូវសុខសន្តិភាពពេញលេញ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងវឌ្ឍនភាព ហើយសង្ឃឹមថា EU នឹងចូលរួមអភិវឌ្ឍកម្ពុជាជាបន្តទៀត សំដៅប្រែក្លាយប្រទេសនេះឲ្យទៅជាប្រទេសមួយមានភាពជឿនលឿនប្រកបដោយក្តីសង្ឃឹម ឆ្លើយតបទៅនឹងយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណដំណាក់កាលទី៤ និងឈានឆ្ពោះ ទៅសម្រេចចក្ខុវិស័យនាឆ្នាំ២០៣០ និងឆ្នាំ២០៥០។