ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តី វេង សាខុន បានអញ្ជើញចុះត្រួតពិនិត្យ សមិទ្ធផលរបស់គម្រោងស្តីពី “កម្មវិធីខ្សែសង្វាក់តម្លៃកសិកម្ម កម្ពុជា ឬហៅថាកាវ៉ាក់ (Cambodia Agricultural Value Chain Program, CAVAC) នៅក្នុងភូមិតាហ៊េលក

ចេញ​ផ្សាយ​ ០៩ មេសា ២០១៨ 3550

ព្រឹកថ្ងៃសៅរ៍ ៧រោច ខែចេត្រ នព្វស័ក ព.ស ២៥៦១ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ អមដំណើរដោយឯកឧត្តមរដ្ឋលេខាធិការ អនុរដ្ឋលេខាធិការ មន្រ្តីស្ថានទូតអូស្រ្តាលី មន្រ្តីដឹកនាំគម្រោង និងមន្រ្តីជំនាញក្រោមឱវាទបានអញ្ជើញចុះទៅពិនិត្យ សមិទ្ធផលរបស់គម្រោងស្តីពី “កម្មវិធីខ្សែសង្វាក់តម្លៃកសិកម្ម កម្ពុជា ឬហៅថាកាវ៉ាក់ (Cambodia Agricultural Value Chain Program, CAVAC) នៅក្នុងភូមិតាហ៊េលក ឃុំរាធរ ស្រុកព្រះស្តេច ខេត្តព្រៃវែង។ គម្រោងបានទទួលជំនួយឧបត្ថម្ភពី រដ្ឋាភិបាលអូស្រ្តាលីចំនួន ៨៩លានដុល្លារអូស្រ្តាលីសម្រាប់រយៈពេល៦ឆ្នាំ (២០១៦-២០២១)។

គម្រោងមានគោលបំណង បង្កើនផលិតភាពផលិតកម្មកសិកម្ម និងប្រាក់ ចំណូល សម្រាប់កសិករដែលមានដីស្រែតូចៗ។ សកម្មភាពជារួមរបស់កាវ៉ាក់គឺធ្វើការដោយផ្ទាល់ជាមួយកសិករ តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ (ភាពជាដៃគូ) ជាមួយអ្នកចែកចាយ និងបញ្ញតិករដូចជារដ្ឋាភិបាលនិងវិស័យឯកជន ដោយប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តទីផ្សារក្នុងការផ្សព្វផ្សាយចំណេះដឹងបច្ចេកទេសកសិកម្មថ្មីៗ។ ក្រៅពីវិស័យកសិកម្ម កាវ៉ាក់បានយកចិត្តទុក ដាក់អភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធធានាសាស្រ្តដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយសហគមន៍ ដើម្បីធានាការផ្គត់ផ្គង់ទឹកពេញមួយឆ្នាំសម្រាប់ការងារ បង្កបង្កើនផល។ សកម្មភាពសំខាន់ៗរបស់កាវ៉ាក់មាន៣ផ្នែកគឺទី១-ផលិតភាពនិងពិពិធកម្ម ទី២-ធានាសាស្រ្តនិងការ គ្រប់គ្រងទឹក និងទី៣-ការផលិតពូជនិងការនាំចេញអង្ករ។ យោងលើរបាយការណ៍របស់កាវ៉ាក់បានឲ្យដឹងថាសម្រាប់ដំណាក់កាលទី១(២០១០-២០១៥) សមិទ្ធផលដែលគម្រោង សម្រេចបានគឺទី១-បង្កើនប្រាក់ចំណូលសម្រាប់កសិករខ្នាតតូចតាមរយៈផ្តល់ចំណេះដឹងអំពីបច្ចេកទេសកសិកម្មថ្មីៗ បង្កើនទិន្នផលតាមរយៈការប្រើប្រាស់ជីនិងថ្នាំកសិកម្ម លើកទឹកចិត្តកសិករឱ្យងាកចេញពីការពឹងផ្អែកលើ ដំណាំស្រូវ ដែលបច្ចុប្បន្នមានតម្លៃថោកឱ្យសាកល្បងដាំ ដំណាំផ្សេងវិញដែលមានផលចំណេញច្រើនដូចជាពោត សណ្តែក និងម្ទេសជាដើម។ កាវ៉ាក់សង្ឃឹមថាវិស័យឯកជនជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់គ្រាប់ពូជ ជី និងថ្នាំកសិកម្មមានគុណភាពខ្ពស់ ជាអ្នកផ្តល់សេវាកម្ម និងព័ត៌មានកសិកម្មគ្រប់គ្រាន់ដល់ កសិករប្រមាណ១៣៥ពាន់គ្រួសារ។

ទី២-៥ឆ្នាំ(២០១០ -២០១៥) កាវ៉ាក់បានស្ថាបនាប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តចំនួន ២០កន្លែងដែលផ្គត់ផ្គង់ទឹកពេញមួយឆ្នាំដល់កសិករប្រមាណ ១៩ពាន់គ្រួសារ ដែលបង្កលក្ខណៈល្អឲ្យពួកគាត់បង្កបង្កើនផលបាន ២-៣ដង/ឆ្នាំ និងទទួលបានទិន្នផលស្រូវបន្ថែម ចំនួន ២០០ពាន់តោនរៀងរាល់ឆ្នាំស្មើនឹង ៤៣លានដុល្លារ។ ទី៣-ក្នុងរយៈពេល៥ ឆ្នាំតាមរយៈចំណុចទី១និង២ គម្រោង បានជួយកសិករចំនួន៣៤០ពាន់គ្រួសារឲ្យយល់ដឹងពីទីផ្សារ និងបង្កើនផលិតកម្មដំណាំដែលទីផ្សារត្រូវការ មានតម្លៃប្រហែល ១៦.៩លានដុល្លារ។ បន្ទាប់ពីបានពិនិត្យឧបករណ៍ព្រួសស្រូវខ្មែរអ៊ីឡាយ និងស្នប់បូមទឹកខ្មែររូឌី ដែលជាឧបករណ៍ច្នៃប្រឌិតដោយកសិករខ្មែរផ្ទាល់គាំទ្រពីគម្រោងកាវ៉ាក់។ លោក ប៊ុន នីកាសាន់ អ្នកផលិតឧបករណ៍នេះបានបញ្ជាក់ជូនថាឧបករណ៍មានអត្ថប្រយោជន៍គឺប្រើពូជតិច ១០០kg/ha ចំណេញពេល ពលកម្មនិងទិន្នផលកើនបាន ៥.៧T/ha ឯកឧត្តមសូមសរសើរនូវគំនិតច្នៃប្រឌិតដែល មានប្រយោជន៍ដោយ ត្រង់ដល់កសិករដែល មានលទ្ធភាពមធ្យម ដោយសារវាជួយកាត់បន្ថយថ្លៃដើមផលិត ចំណេញពេលនិងពលកម្ម។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីសូមឲ្យសហការជាមួយនាយកដ្ឋានគ្រឿងយន្តកសិកម្មដើម្បីធ្វើការ កែលម្អឲ្យបានល្អប្រសើរ សមស្រប តាមបច្ចេកទេសគុណភាព និងសុវត្ថិភាព។ នាយកដ្ឋានគ្រឿងយន្តកសិកម្ម គួរសហការជាមួយគម្រោង រៀបចំជារោងជាងសិប្បកម្មកែច្នៃឧបករណ៍ គ្រឿនយន្តកសិកម្មដើម្បីជួយដល់អ្នកផលិតនិងអ្នកប្រើប្រាស់ឲ្យផលិត ឧបករណ៍កសិកម្មប្រើប្រាស់សមស្របទៅតាមស្ថានភាពដី និងលទ្ធភាពរបស់កសិករ។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីបានបន្តដំណើរទៅពិនិត្យទ្វារទឹកដែលគ្រប់គ្រងនិងប្រើប្រាស់ដោយសហគមន៍កសិករតាហ៊េល។ ប្រឡាយធ្វើពីបេតុងប្រវែង ២៩៣៤ម៉ែត្រ អាចទាញយក ទឹកទន្លេមកស្រោចស្រពលើផ្ទៃដីចំនួន ៥៨០ហត ក្នុង៣ភូមិមាន ៧០០គ្រួសារ។

ទ្វារទឹកត្រូវបានសាងសង់ដោយគម្រោងកាវ៉ាក់ ឧបត្ថម្ភថវិកាដោយរដ្ឋាភិបាលអូស្រ្តាលីជាង៤០លានដុល្លារ។ លោកពូ ឆាយ គ្នី ប្រធានសហគមន៍ ឲ្យដឹងថាប្រឡាយបានផ្តល់ប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនជូនកសិករមានទឹកធ្វើស្រែបាន ៣ដង/ឆ្នាំ ទិន្នផល ៥-៦តោន/ហត ដាំដំណាំរួមផ្សំ ចិញ្ចឹមសត្វ កាត់បន្ថយថ្លៃប្រេងបូមទឹក ចំណេញពេលនិងពលកម្ម(ពីមុនចំណាយ៦០ម៉ឺនរៀល/ហត បច្ចុប្បន្នចំណាយត្រឹម ១៦ម៉ឺនរៀល/ហត។ ថ្លែងចេញពី ទឹកចិត្តសប្បាយរីករាយលោកពូបានថ្លែង អំណរគុណជូនចំពោះរាជរដ្ឋាភិបានអូស្រ្តាលី តាមរយៈក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងរាជរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយសម្តេចតេជោហ៊ុន សែន បានធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិមានសុខ សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ។ មានមតិសំណេះ សំណាលជាមួយសមាជិកសហគមន៍ ឯកឧត្តមសូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងអនេកជូនចំពោះរាជ រដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជនអូស្ត្រាលី ដែលជួយឧបត្ថម្ភដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតាមរយៈគម្រោង នានាទាក់ទងនិងវិស័យកសិកម្ម។ នាឱកាស នេះលោកបានស្នើសុំគម្រោងបន្តជួយដល់ខេត្តផ្សេងដែលមានសក្តានុពលក្នុងការផលិតស្រូវ។ ក្រៅពីដំណាំស្រូវគម្រោងគួរតែជួយបន្ថែមលើផលិតកម្មបន្លែដើម្បីកាត់បន្ថយការនាំចូល និងពឹងផ្អែកតែលើផលិតកម្មស្រូវ ពិសេសបង្កើនប្រាក់ចំណូលក្នុងគ្រួសារតាមរយៈការចិញ្ចឹមសត្វ កាត់បន្ថយចំណាកស្រុក និងភាពក្រីក្រ។